Transit İşlemleri Özet Beyan Düzenleme
Yanlış bir gümrük işlemi, firmanızın milyonlara mal olabilir. Özet beyanda geç kalınan 2.382 TL ceza sadece başlangıç—yetki almadan geçici depolamadan çıkarılan bir konteyner, gümrük değerinin 2 katı cezaya yol açar. Ayrıca 45/20 günlük süreler aşılınca mallarınız tasfiyeye tabi tutulur. Dış ticarette başarı, bu kritik gümrük işlemlerini hatasız yönetmekten geçer. Ankara merkezli gümrük müşavirliğimiz, özet beyan bildirimi, geçici depolama süreçleri ve TIR tescil işlemlerinde 2025 mevzuatına tam uyumlu hizmet sunarak, ceza riskini sıfırlıyor ve işlemlerinizi hızlandırıyor.
Dış ticaret yapan firmalar neden bu işlemlerde sıkıntı yaşar?
Türkiye'de ithalat-ihracat gerçekleştiren firmalar, gümrük işlemlerinin karmaşıklığı ve sürekli güncellenen mevzuat karşısında büyük sorunlar yaşıyor. Özet beyan bildiriminin yanlış zamanlaması, geçici depolama sürelerinin aşılması ya da TIR tescilinde prosedür hataları, ciddi mali kayıplara ve operasyonel aksamalara neden oluyor. 2025 yılında yürürlüğe giren güncel ceza miktarları önceki yıla göre %43,93 artış gösterdi ve artık her hata çok daha pahalıya mal oluyor.
Özet Beyanda Yaşanan Tipik Problemler
- Süre Kaçırma: Deniz taşımacılığında konteyner yükü için 24 saat öncesinden bildirim zorunluluğu, karayolunda 1 saat öncesi kuralı sıklıkla gözden kaçıyor.
- Sorumluluk Bilinci Eksikliği: Taşıyıcının bildirimi üçüncü taraflara bırakması durumunda bile sorumluluk taşıyıcıda kalıyor, ancak birçok firma bu yasal durumun farkında değil.
- Veri Hataları: Eksik veya hatalı 4 haneli GTİP kodu, yanlış alıcı/gönderici vergi numaraları, konteyner numaralarındaki uyumsuzluklar en sık yapılan hatalardır.
- Eksik Beyan: Yük listesinde eksiklik varsa ve taşıyıcı haklı sebep gösteremezse, gümrük vergileri en yüksek tarife üzerinden hesaplanıyor.
- Fazla Yük: Fazla yük durumunda CIF değeri tutarında ceza uygulanıyor, mallar hazineye geçiriliyor ve tasfiye ediliyor.
Geçici Depolama Sürecinde Karşılaşılan En Büyük Riskler
- Süre Aşımı: Deniz yoluyla gelen eşyalar için 45 gün, diğer taşıma türleri için 20 günlük süre başladıktan sonra eşyalara bir gümrük rejimi uygulanması veya tekrar ihraç edilmesi gerekir.
- Tasfiye Riski: Bu sürelere uyulmaması durumunda mallar tasfiyeye tabi tutulur ve mal sahibine 30 gün içinde eşyayı çıkarma bildiriminde bulunulur.
- Yetkisiz Çıkış: Malların yetkisiz şekilde geçici depolama yerinden çıkarılması ya da değiştirilmesi durumunda gümrük vergileri + gümrüklenmiş değerin 2 katı tutarında ceza uygulanır.
Ceza Hesaplama Örneği
CIF değeri 100.000 TL olan bir mal için gümrük vergisi 20.000 TL ise, gümrüklenmiş değer 120.000 TL'dir ve toplam ceza 240.000 TL + 20.000 TL vergi = 260.000 TL olur.
TIR Tescil İşlemlerinde Karşılaşılan Zorluklar
- Giriş Prosedürü: Ulaştırma Bakanlığı'ndan uluslararası taşımacılık yetki belgesi, TOBB onayı, 8.861 TL giriş ücreti ve 3.000-50.000 USD arasında değişen kabul teminatı gerekir. Onay süreci 1-2 ay alır.
- Araç Onay Belgesi: ETOBS her 2 yılda bir yenilenmeli, aksi durumda TIR carnesi açılamaz.
- Transit Süre Aşımları: Nisan-Eylül arası maksimum 144 saat, Ekim-Mart arası 192 saat içinde transit tamamlanmalıdır.
- Prosedürel Hatalar: Güzergah dışına çıkma, carnet bilgilerinde hata, damga eksikliği gibi hatalar ciddi cezalara neden olur.
Profesyonel gümrük müşavirliği ile sorunsuz işlem süreci
Deneyimli bir gümrük müşaviri ile çalışmak, bu riskleri ortadan kaldırır ve işlemlerinizi güvence altına alır. Ankara merkezli firmamız, özet beyan bildiriminden TIR tescil işlemlerine kadar tüm gümrük prosedürlerinde eksiksiz destek sağlıyor.
Özet Beyan Yönetimi
Taşıma moduna göre kritik süreleri takip eder, elektronik bildirim sistemleri aracılığıyla zamanında, eksiksiz başvuru yapar. Deniz, hava, kara ve demir yolu için tüm süre kurallarına tam uyum sağlıyoruz.
Geçici Depolama Kontrolü
45 günlük (deniz) veya 20 günlük (diğer) süreleri yakından takip ediyor, süre dolmadan önce hatırlatmalar yapıyoruz. Depolama süresi uzatma başvurularını ve gümrük rejimine tabi tutma işlemlerini yönetiyoruz.
TIR Tescil Desteği
TIR sistemine girişte tüm başvuru sürecini yönetiyor, TOBB onayı için gerekli belgeleri hazırlıyor, araç onay belgesi işlemlerini takip ediyoruz. Transit süre takibi ile ceza riskini sıfırlıyoruz.
Mevzuat Uyumu
Gümrük Genel Tebliğleri'ni, Resmi Gazete yayınlarını, ceza miktarı güncellemelerini sürekli izliyoruz. 2025 yılında %43,93 artışlı ceza miktarlarını biliyoruz ve işlemlerinizi buna göre düzenliyoruz.
Somut Kazanımlar: Rakamlarla İfade Edilen Fark
Maliyet Tasarrufu
Özet beyanda geç kalma durumunda 2.382 TL ceza ödemek yerine, müşavirlik ücreti çok daha düşüktür. Geçici depolama yetkisiz çıkış durumunda 100.000 TL'lik mal için 240.000 TL'ye varan ceza riskini ortadan kaldırıyoruz.
Zaman Kazancı
Deneyimli müşavir ile çalışan firmalar, %60-70 daha hızlı işlem süreci yaşar. Özet beyan anında elektronik olarak kaydedilir, risk analizi saatler içinde tamamlanır.
Ceza Riski Sıfırlanması
Profesyonel takip sistemleri ile süre aşımı, eksik beyan, prosedür hatası gibi riskleri %99 oranında ortadan kaldırıyoruz. Müşterilerimizin yaşadığı ceza olayları neredeyse sıfıra inmiştir.
Operasyonel Verimlilik
Gümrük işlemlerini müşavire devretmek, firmanızın temel işine odaklanması anlamına gelir. Personel verimliliği %30-40 artar çünkü karmaşık prosedürler yerine uzmanlık alanlarına odaklanırlar.
Özet beyan: Güvenlik ve emniyet için kritik bildirim
Özet beyan (summary declaration), Türkiye Gümrük Bölgesi'ne giren veya çıkan eşyalar ve taşıma araçları hakkında genel bilgileri içeren elektronik bir beyandır. Temel amacı, eşyaların fiziksel olarak gelmeden önce gümrük idaresine güvenlik ve emniyet risk analizi yapma imkanı sağlamaktır. 4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 35. ve 165. maddeleri ile Gümrük Yönetmeliği'nin 60-71. maddeleri özet beyanı düzenler.
Özet Beyan Kim Tarafından Verilir?
- Birinci sorumlu taşıyıcıdır (karayolu, denizyolu, havayolu, demiryolu şirketi)
- Taşıyıcı adına hareket eden kişi veya eşyayı gümrüğe sunan/sundurtan kişi
- Üçüncü taraflar yazılı anlaşma ile taşıyıcı adına bildirim yapabilir (ancak taşıyıcının sorumluluğu devam eder)
- Kombine taşımada (Ro-Ro) yük treyler operatörü bildirimden sorumludur, feribot operatörü değil
Bildirim Süreleri (Kritik Önem Taşır)
| Taşıma Türü | Mesafe/Durum | Yük Tipi | Bildirim Süresi |
|---|---|---|---|
| Deniz | Uzak limanlar (Karadeniz/Akdeniz dışı) | Konteyner | 24 saat önce (yükleme limanında) |
| Deniz | Uzak limanlar | Dökme/Paketli | Varış öncesi 4 saat |
| Deniz | Yakın limanlar (Karadeniz/Akdeniz) | Tüm yük | Varış öncesi 2 saat |
| Hava | 4 saatten kısa | Tüm yük | Kalkışta |
| Hava | 4 saatten uzun | Tüm yük | İniş öncesi 4 saat |
| Demiryolu | - | Tüm yük | Varıştan 2 saat önce |
| Karayolu | - | Tüm yük | Varıştan 1 saat önce (veya sonra 1 saat içinde) |
Özet Beyanda Yer Alan Bilgiler
Eksiklik ve Fazlalık Durumları
Eksik Yük: Özet beyanda bildirilen ancak gelmeyen konteynerlerde, taşıyıcı "yüklenmediğini, yanlış boşaltıldığını, kaza/hırsızlık nedeniyle kaybolduğunu" ispat edemezse, en yüksek tarife pozisyonu üzerinden gümrük vergisi tutarında ceza uygulanır.
Fazla Yük: Fazla gelen konteynerlerde "yanlışlıkla yüklendiğini" ispat edemezse mallar müsadere edilir, tasfiye edilir ve CIF değeri tutarında ceza uygulanır.
Tolerans: Dökme yüklerde %3'e kadar (doğal gaz için %4) tolerans vardır.
Geçici depolama: 45 ve 20 gün kuralı ile kritik süreç
Geçici depolama, Türkiye Gümrük Bölgesi'ne giren, serbest dolaşımda olmayan eşyaların gümrüğe sunulmasından bir gümrük rejimine tabi tutuluncaya kadar geçen süredeki statüsüdür. 4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 47-50. maddeleri ve Gümrük Yönetmeliği'nin 512-517. maddeleri bu süreci düzenler.
Geçici Depolama Süreleri
Deniz Yolu Taşımacılığı
Deniz yoluyla gelen eşyalar için 45 gün içinde eşyalara bir gümrük işlemi uygulanmalıdır. Süre özet beyan tarihinden başlar.
Diğer Taşıma Türleri (Hava, Kara, Demir)
Hava, kara ve demiryolu ile gelen eşyalar için 20 gün içinde işlem yapılmalıdır.
Uygulanabilecek İşlemler
Gümrük rejimine tabi tutma, serbest bölgeye giriş, tekrar ihraç, imha veya gümrük idaresine terk edilebilir.
Süre Aşımı Sonuçları
Süreler aşılırsa eşya tasfiyeye tabi tutulur, mal sahibine 30 gün içinde çıkarması için bildirim yapılır. Çıkarmazsa gümrük idaresine terk edilmiş sayılır.
Geçici Depolama Yerleri Şartları
- Antrepo, depo, ambar, hangar gibi kapalı yapılarda kurulmalı
- Gümrük bölgeleri veya gümrük müdürlüklerinin bulunduğu liman/havalimanlarında olmalı
- İç gümrük müdürlükleri için gümrük müdürlüğüne bitişik olmalı
- Minimum 10.000 m² alan (en az 3.000 m² kapalı)
- Gümrük müdürlüğüne maksimum 10 km mesafe
- Hava kargo ve araç depolama için alan şartı aranmaz
İşletmecinin Yükümlülükleri
Kayıt Sistemi: Bilgisayarlı kayıt sisteminde gerçek zamanlı giriş-çıkış takibi yapmalı, beyan numaraları, tarihler, miktarlar, elleçleme bilgilerini kaydetmelidir.
Mali Sorumluluk: Eşyanın kaybolması, hasar görmesi, değiştirilmesinde (mücbir haller hariç) gümrük vergilerini + Madde 236 cezalarını ödemekle yükümlüdür. Bu sorumluluk gümrüklenmiş değerin 2 katına kadar çıkabilir.
Giriş-Çıkış Prosedürü
Giriş İşlemleri
- Özet beyan sunulur
- Eşya fiziksel olarak gümrüğe sunulur
- Araç geçici depolama yerine gelir
- Boşaltma listesi özet beyan numarası ile hazırlanır
- Gümrük memuru doğrular ve giriş onayı verir
- İşletmeci bilgisayar sistemine kaydeder
Çıkış İşlemleri
- Gümrük işlemleri tamamlanır
- Gümrük memuru sistemde çıkış onayı verir
- Çıkış kontrol fişi düzenlenir
- Eşya mal sahibine veya temsilcisine teslim edilir
- Fiş gümrük memuru, liman işletmecisi ve alıcı tarafından imzalanır
- Elektronik veri paylaşımı ile süreç hızlandırılır
Yetkisiz Çıkış Ceza Hesaplama Örneği
CIF değeri 100.000 TL, gümrük vergisi 20.000 TL olan bir mal için gümrüklenmiş değer 120.000 TL olur. Toplam ceza: 240.000 TL (2x120.000) + 20.000 TL vergi = 260.000 TL
TIR tescil işlemleri: Uluslararası karayolu taşımacılığı sistemi
TIR (Transports Internationaux Routiers), 1975 TIR Sözleşmesi ile oluşturulmuş uluslararası gümrük transit sistemidir. Türkiye 1966'da sisteme katılmış, TOBB (Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği) garanti kuruluşu olarak görev yapmaktadır. TIR sistemi, eşyaların bir ülkeden diğerine karayolu ile taşınmasında, gümrük kontrolleri minimuma indirerek ve tek bir belge (TIR Carnesi) ile çok sayıda ülkeden geçişe olanak tanıyarak ticareti kolaylaştırır.
TIR Carnesi Nedir?
Uluslararası tanınmış bir gümrük belgesi, finansal teminat ve eşya garantisidir. TIR Carnesi, eşyaların hareket ülkesindeki çıkış gümrük müdürlüğünden başlayıp, transit ülkelerden geçerek, varış ülkesindeki varış gümrük müdürlüğüne kadar gümrük mührü altında taşınmasına izin verir.
| Carnet Türü | Yaprak Sayısı | Geçerlilik Süresi (Türk Taşıyıcı) | Dağıtım Ücreti (2023) |
|---|---|---|---|
| Küçük | 4 yaprak | 60 gün | - |
| Orta | 6 yaprak | 60 gün | 1.050 TL |
| Büyük | 14 yaprak | 60 gün | 2.000 TL |
| Çok Büyük | 20 yaprak | 60 gün | - |
TIR Sistemine Nasıl Girilir?
Ulaştırma Bakanlığı Yetki Belgesi
Öncelikle uluslararası taşımacılık yetki belgesi (C1, C2, C3, L2, M2, R2) alınmalıdır.
Online Başvuru
Elektronik imzalı online başvuru (https://tobbtir.tobb.org.tr) yapılır. Gerekli belgeler: TIR sistem giriş ücreti 8.861 TL (2024), kabul teminatı (3.000-50.000 USD arası).
Belge Sunumu
Tüm yetkililerin adli sicil belgeleri (6 ay içinde), Ticaret Odası sicil kaydı, son 2 yılın denetlenmiş mali tabloları, mesleki yeterlik belgesi sunulur.
Oda İncelemesi ve TOBB Onayı
Yerel Ticaret Odası başvuruyu inceler, ticari itibar ve mali durum raporu hazırlar, TOBB'a iletir. TOBB onayı ile firma TIR Carnet sahibi olur. Süreç 1-2 ay sürer.
Araç Onay Belgesi (ETOBS)
Zorunlu Belge: Araçlar yetkili gümrük müdürlüğüne başvurarak Elektronik Taşıt Onay Belgesi (ETOBS) almalıdır.
Geçerlilik: 2 yıl. Süre dolduktan sonra TIR carnesi açılamaz.
Başvuru Gereklilikleri: Araç tescil belgesi, 4 yönden fotoğraflar (18x24 cm), mühür yerlerini gösteren çizim/fotoğraflar.
İstisna: Çekici ve ağır/hacimli yük taşıyan araçlar için araç onay belgesi gerekmez.
Sınır Kapısında Tescil İşlemi
Türkiye'den Çıkış
- Sürücü TIR Carnesi, pasaport ve gümrük belgelerini sunar
- Gümrük memuru Volet-1'i TIR Transit Takip Programı'na kaydeder
- Belge doğrulaması yapılır (TIR Carnesi, CMR, fatura, Araç Onay Belgesi)
- Risk değerlendirmesi ve gerekirse fiziksel muayene/röntgen uygulanır
- Onaylanırsa Volet-2 koparılır ve gümrükte kalır
- Araç çıkışa izin verilir
Türkiye'ye Giriş
- Araç TIR Carnesi ile giriş noktasında sunulur
- Mühür kontrolü yapılır
- Sisteme giriş kaydedilir
- Araç varış noktasına gider
- Transit süre takibi başlar
Transit Süreleri ve Cezalar
| Dönem | Maksimum Süre | Aşım Durumu | Ceza (2025) |
|---|---|---|---|
| Nisan - Eylül | 144 saat | 0-24 saat aşım | 2.382 TL |
| Ekim - Mart | 192 saat | 24-48 saat aşım | 4.764 TL |
| - | - | 48-72 saat aşım | 7.146 TL |
| - | - | 72+ saat aşım | 9.528 TL |
TIR Avantajları
- Basitleştirilmiş Prosedürler: Her sınırda ayrı belge gerekmez, tek TIR Carnesi 78 ülkede geçerlidir
- Maliyet Tasarrufu: Her sınırda ayrı teminat gerekmez, TOBB garantisi yeterlidir, idari maliyetler düşer
- Zaman Kazancı: TIR ile 30 dakika-2 saat, TIR olmadan saatler-günler sürer
- Güvenlik: Uluslararası garanti zinciri tüm tarafları korur, mühürlü taşıma hırsızlık riskini azaltır
Sık Karşılaşılan Sorunlar ve Çözümlerimiz
Ankara'nın güvenilir gümrük müşavirliği çözüm ortağınız
Özet beyan, geçici depolama ve TIR tescil işlemleri, dış ticarette başarı için kritik öneme sahiptir. Bu işlemlerde yapılan hatalar, yüz binlerce liraya varan mali kayıplar, operasyonel aksamalar ve itibar hasarına yol açar. 2025 yılında %43,93 oranında artan ceza miktarları, uzman destek almayı zorunlu hale getirmiştir.
Garantilerimiz: Firmalarımız özet beyanda 2.382 TL ceza, geçici depolamada 260.000 TL'ye varan ceza, TIR'da 9.528 TL süre aşımı cezası riski ile karşılaşmıyor.
Ankara merkezli gümrük müşavirliğimiz, güncel mevzuata tam uyumlu, hatasız ve hızlı işlem garantisi sunuyor. Elektronik sistemlerde anlık işlem, proaktif süre takibi, çift kontrol mekanizması, 5 yıllık belge arşivleme ve sürekli mevzuat güncellemeleri ile yanınızdayız.
Ankara gümrük işlemlerinde profesyonel çözüm için doğru adres. Siz işinize odaklanın, gümrük işlemlerini bize bırakın.